Eerste tests met volledig duurzaam vliegtuigbrandstof
In maart 2021 vonden de eerste tests met volledig duurzaam vliegtuigbrandstof plaats bij Airbus in Toulouse. De test werd uitgevoerd met bestaande typen vliegtuigmotoren die draaien op 100 procent duurzame brandstof. De eerste meetvluchten vinden begin april plaats bij onderzoeksinstituut DLR in Duitsland.
Van plantaardige oliën kun je prima brandstof maken. Maar wat vindt de straalmotor van een vliegtuig ervan als je het spul erin stopt? Precies dat onderzoeken Airbus, DLR, Rolls-Royce en Neste in het nieuwe onderzoeksproject ‘Emissions and Climate Impact of Alternative Fuels’ (ECLIF3). Zo willen ze weten of de motor goed blijft draaien en hoe hij presteert. Maar ook wat het betekent voor de uitstoot van de straalmotoren en hoeveel CO2-uitstoot er wordt vermeden.
Groene brandstoffen
De uitstoot van broeikasgassen moeten zo snel mogelijk worden teruggedrongen. Dit geldt voor vele bedrijfstakken en zo ook bij de luchtvaart. Het onderzoek is dan ook een belangrijk voor de verduurzaming van de luchtvaart. Er komen weliswaar hybride en elektrische vliegtuigen aan, maar die technologie is nog verre van volwassen. Als je groene brandstoffen in gewone vliegtuigmotoren zou kunnen stoppen, dan zou dat de verduurzaming van de luchtvaart een flinke zet in de juiste richting geven.
En het ís mogelijk: de luchtvaartsector kan in het jaar 2050 emissievrij zijn, zo becijferde onder meer het Koninklijke Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum onlangs. Lees hier meer over de verduurzaming van de luchtvaart in Europa.
Oliën en vetten
In het ECLIF3-project werken partners met duurzame brandstof HEFA-SPK, een synthetische kerosine die Neste maakt uit plantaardige oliën en vetten. Bij de verbranding hiervan komt natuurlijk wel CO2 in de lucht, maar de koolstof hiervan was tijdens het leven van de planten vastgelegd uit de lucht. Netto brengt het gebruik van deze brandstof dus geen CO2 in de lucht, anders dan bij fossiele kerosine het geval is. Die komt uit de grond en brengt dus verse koolstof, die eerst in de bodem zat, in de lucht.
Plantaardige brandstof versus biobrandstof
Een dergelijke brandstof op plantaardige basis was al goedgekeurd voor gebruik in straalmotoren, maar alleen als je het bijmengt bij gewone kerosine, tot hoogstens 50 procent. Voor het eerst wordt nu onderzocht wat er gebeurt als je pure ‘biobrandstof’ in een motor doet. Deze brandstof bevat geen aromaten, alleen het paraffine-deel van de kerosine. Je wilt bijvoorbeeld zeker weten dat pakkingen en O-ringen in de motor hier goed tegen bestand zijn. Het Duitse onderzoeksinstituut voor de luchtvaart DLR laat weten dat de eerste proeven, met een motor op de grond, laten zien dat die prima draait op duurzame brandstof.
Eerste vluchten met volledig duurzaam vliegtuigbrandstof
Voor begin april staan bij een locatie van DLR in het zuidoosten van Duitsland de eerste vluchten gepland met het volledig duurzaam vliegtuig. Het gaat hier om een Airbus A350-900, een groot, modern verkeersvliegtuig. De beide Rolls-Royce Trent XWB-motoren draaien dan op de plantaardige brandstof.
Deze Airbus krijgt een kleiner vliegtuig achter zich aan om de samenstelling van de uitlaatgassen te kunnen meten. Deze Falcon 20-E van het DLR gaat precies in het kielzog van de Airbus vliegen en heeft apparatuur aan boord om dit te kunnen meten. In de video kun je zien hoe het in zijn werk gaat.
Hoeveelheid ijskristallen en roest
Tijdens het testen wordt ook gekeken naar de hoeveelheid ijskristallen die uit de motoren komt en de hoeveelheid roest. Minuscule ijsdeeltjes uit vliegtuigmotoren leiden tot zogeheten vliegtuigstrepen of condenssporen. Deze kunnen weer een aanzet vormen tot hoge cirrusbewolking, die bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Modelberekeningen van klimaatwetenschappers en atmosfeeronderzoekers laten zien dat de bijdrage van ijskristallen een grotere invloed heeft op de opwarming van de aarde dan de CO2-uitstoot van de luchtvaart.
Hoge prijs voor duurzaam vliegtuigbrandstof
Het invoeren van vliegtuigbrandstoffen gebaseerd op plantaardige oliën zal naar verwachting niet van een leien dakje gaan. De HEFA-brandstof die momenteel ook getest wordt, is in 2012 al goedgekeurd voor 50 procent bijmenging. Toch wordt het in de praktijk weinig gebruikt. In 2019 was het gebruik van duurzame brandstoffen in de luchtvaart 0,1 procent op het totaal. Dit komt waarschijnlijk door de onbekendheid van de duurzame brandstof en de hoge prijs.
De luchtvaartmaatschappijen staan niet te springen om een duurdere brandstof te gebruiken aangezien de winstmarges nu al flinterdun zijn. De producenten van duurzame brandstoffen, zoals Neste, proberen de prijs omlaag te krijgen, maar duurzame brandstof zal altijd wat duurder blijven dan conventionele kerosine. Reizigers zullen eraan moeten wennen dat vliegtickets in de toekomst duurder zullen worden.
