Groene waterstofproject Djewels op Chemie Park Delfzijl
Groene waterstof is een realistisch alternatief voor fossiele grondstoffen en belangrijk voor de ontwikkeling van nieuwe vormen van groene chemie. Nouryon en Gasunie bouwen daarom een elektrolyse-installatie waar de productie van groene waterstof geproduceerd plaats vindt. Dit project is inmiddels beter bekend als het waterstofproject Djewels.
De productie van groene waterstof zal plaatsvinden op industriële schaal, met behulp van duurzame elektriciteit, in de elektrolysefabriek. De bouw van deze fabriek is een noodzakelijke technologische opschalingsstap en zal in de toekomst leiden tot de bouw van grotere elektrolysefabrieken.

Europese samenwerking
In totaal zijn zes Europese partijen betrokken bij het waterstofproject Djewels in Delfzijl. Zo levert het Franse McPhy alkaline elektrolysers om groene stroom om te zetten in 3.000 ton groene waterstof per jaar. Het in Delfzijl gevestigde BioMCN combineert deze waterstof met CO2 om duurzame methanol te produceren. Dit levert een CO2-reductie van 27.000 ton per jaar op. Het Italiaanse De Nora levert de elektroden voor de elektrolyser en Belgische Hinicio is betrokken als waterstofconsultant.
Grijs, blauw en groene waterstof
In het algemeen bestaat er een verschil tussen grijze, blauwe of groene waterstof. Dit is afhankelijk van de manier van productie van waterstof. De basis van grijze waterstof bestaat uit aardgas en bij het productieproces komt CO2 vrij en wordt geëmitteerd. Blauwe waterstof is op dezelfde manier geproduceerd, maar in dit proces is de CO2 afgevangen en opgeslagen. Groene waterstof ontstaat bij elektrolyse van water. In dit proces wordt water met behulp van duurzame elektriciteit gesplitst in waterstof en zuurstof. Bij de conversie naar groene waterstof komt geen CO2 vrij en is er geen gebruik gemaakt van fossiele energiebronnen.
Voor de elektrolyse-installatie die in het waterstofproject Djewels wordt gerealiseerd, is maar liefst 20 MegaWatt aan elektrisch vermogen nodig. Dit staat gelijk aan het elektriciteitsverbruik van ongeveer 20.000 huishoudens. De elektriciteit voor de elektrolyse komt uitsluitend uit hernieuwbare elektriciteit, zoals windenergie. De installatie is zo ontworpen om mee te kunnen bewegen met het aanbod van hernieuwbare elektriciteit. Het water dat nodig is in het elektrolyseproces moet zuiver en gedemineraliseerd zijn en is afkomstig van de op de locatie aanwezige warmtekrachtcentrale.

Hart van de installatie
De elektrolyse-installatie speelt de hoofdrol in het waterstofproject Djewels. In de installatie wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof. De waterstof wordt gezuiverd en daarna via een distributieleiding naar de klant(en) geleid. Er vindt geen opslag van waterstof plaats. In het elektrolyseproces komt naast waterstof ook zuivere zuurstof vrij die in de toekomst nuttig gebruikt kan worden in industriële processen.
Voor de electrolyse van water naar groene waterstof zijn er verschillende technologieën beschikbaar. Bij dit project is gekozen voor de alkaline-technologie. Deze technologie lijkt op de elektrolyse die Nouryon momenteel gebruikt in haar bestaande chloorfabrieken, maar de toepassing hiervan voor waterelektrolyse op grote schaal is nieuw.
Veiligheid een absolute randvoorwaarde
Voorafgaand aan het ontwerp van de nieuwe waterstoffabriek zijn diverse veiligheidsanalyses uitgevoerd. Op basis van de bevindingen zijn risico’s in kaart gebracht en is een ontwerp gemaakt, waarbij de kans op calamiteiten en de eventuele gevolgen ervan tot een minimum zijn beperkt. Het uitgangspunt is dat de nieuwe fabriek niet mag leiden tot een kenbaar verhoogd risico voor de omgeving. De nieuwe activiteit voldoet aan de daarvoor geldende eisen en de bestaande veiligheidscontour blijft ongewijzigd.
In het ontwerp is gekozen voor een compartimentering van de installaties. Alle vijf compartimenten staan in een verstevigd gebouw voor extra veiligheid. Er vindt bij de waterstoffabriek geen opslag plaats van waterstof. De gezuiverde waterstof staat onder een druk van 30 bar die via een waterstofleiding van de site getransporteerd wordt naar de klanten.
Voor de waterstoffabriek zoals gepland op Chemie Park Delfzijl is er gekeken naar de verschillende milieuaspecten. De geluidsbelasting zal tot een minimum te beperken zijn door de geluidbepalende bronnen (transformatoren en de koelsystemen) die inpandig opgesteld zijn. Voor het aspect luchtkwaliteit is met name het verkeer relevant en dan vooral tijdens de bouw.
Waterelektrolyse is een schoon productieproces waarbij, naast hemelwater en afvalwater, geen afvalstromen vrijkomen. De waterstromen worden via daartoe bestemde riolen en behandelingssystemen afgevoerd. Het afvalwater is soortgelijk aan het huishoudelijk afvalwater. Daarnaast komen er bij het onderhoud onderdelen en materialen vrij als vast afval uit de installatie. Deze komen bij een specifieke afvalverwerking terecht. In vergelijking met de huidige situatie op het Chemie Park Delfzijl zijn er ten aanzien van geur, landschap, cultuurhistorie en archeologie geen extra milieueffecten.

MER-aanmeldnotitie betreft het Djewels project
Recent hebben Nouryon en Gasunie een MER-aanmeldnotitie ingediend. Daarin staat op hoofdlijnen wat de milieueffecten zijn van de installatie. Daarnaast is hierin aangegeven dat, gezien de aard van deze installatie, een aanmeldnotitie afdoende is. Hierover zal het Bevoegd Gezag (provincie Groningen) een besluit nemen.
De aanmeldnotitie is vervolgens gebruikt bij het indienen van de milieuvergunningaanvraag. Het indienen van deze aanvraag stond gepland in het najaar van 2020 en beschrijft in detail hoe de waterstoffabriek er uit komt te zien. Na deze indiening start de procedure tijd van 26 weken tot aan een definitief besluit. In deze periode zit een zienswijzetermijn en daaropvolgend een bezwaartermijn van 6 weken. Beide momenten bieden belanghebbenden de mogelijkheid tot het gebruik maken van inspraak op de totstandkoming van de waterstoffabriek.
Zo laag mogelijke milieubelasting
Een waterstoffabriek maakt waterstof en zuurstof uit gedemineraliseerd water met behulp van groene elektriciteit. De insteek van Nouryon en Gasunie is om dit met een zo laag mogelijke milieubelasting te doen. Om een goede milieu-impact te kunnen vaststellen, is er gekeken naar welke hinder en verontreiniging de waterstoffabriek op de omgeving heeft. Maar ook of de gevolgen van deze mogelijke impact tijdelijk, incidenteel en nog omkeerbaar zijn.
Uitvoering van het waterstofproject Djewels
Voor de uitvoering van het project zijn de technische uitwerking, financiële haalbaarheid, maatschappelijke en milieutechnische impact, vergunningen en het definitieve investeringsbeslissing voorbereid. Nouryon en Gasunie zijn voornemens om eind 2020 een definitief besluit te nemen over de investering. Daarna komen alle details van het project ter sprake en start de feitelijke bouw van de installatie. Na de bouw neemt de operationele organisatie de leiding over de installatie. De waterstoffabriek zal vanaf dat moment volgens de eerder opgestelde uitgangspunten groene waterstof produceren en een bijdrage leveren aan de nieuwe waterstofeconomie.
Uitvoering
Tijdens de bouwfase, die ongeveer 14 maanden zal duren, zijn circa 150 mensen aan het werk. Zij maken de grond bouwrijp, stellen de installaties op, sluiten alles aan, testen en stellen de installatie vervolgens in bedrijf. Al deze werkzaamheden vinden hoofdzakelijk tijdens kantooruren plaats.
Mensen, materieel en middelen komen over de weg naar het Chemie Park Delfzijl. Indien nodig komt er een aparte parkeerplaats voor de projectmensen. Voor de aanvoer van het materiaal is er een aanzienlijk aantal vrachtautobewegingen nodig. Gelet op het reguliere vrachtverkeer van en naar Chemie Park Delfzijl, circa honderd op een dag, komt er weinig extra overlast van de verkeersbewegingen.
Vacatures Chemie Park Delfzijl
In het Chemie Park Delfzijl bruist het van de activiteiten en ontwikkeling van groene chemie. Een consortium van Gasunie, Groningen Seaports en Shell Nederland hebben aangekondigd het grootste groene waterstofproject in Delfzijl te starten. Onder andere met het Djewels project, maar ook door megawindparken op zee. Hiermee willen ze invulling geven aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord. Wil jij je steentje hier aan bijdragen? Bij Or-Quest zijn wij altijd op zoek naar technisch personeel voor dit soort en soortgelijke projecten. Solliciteer direct of bekijk hier alle vacatures van Or-Quest.